Sergio Larrain, Italia, Sicilia, 1959

Il mare in fiore, i monti nella luna menomante
la grande rupe accanto ai fichi d’India e agli asfodeli
l’orcio che non voleva asciugarsi alla fine del giorno
e quel letto serrato là vicino ai cipressi e i tuoi capelli
d’oro, gli astri del Cigno e Aldebaran.

Ho serbato la mia vita, ho serbato la mia vita viaggiando
tra piante gialle nel rovescio della pioggia
su taciti versanti sovraccarichi delle foglie di faggio,
senza falò sul vertice. Fa sera.
Ho serbato la mia vita: sulla tua mano sinistra una linea,
sul tuo ginocchio un segno: ci saranno
sulla sabbia dell’altra estate, ci saranno
ancora, là dove soffiò la tramontana
mentre sento d’attorno al lago ghiaccio
questa lingua straniera.
Nulla chiedono i visi che vedo, né la donna
che incede curva col bambino al petto.
Salgo sui monti: valli annerite; la piana nevicata,
fino laggiú nevicata non chiede
nulla, né il tempo chiuso entro cappelle mute,
né le mani protese a cercare, o le strade.
Ho serbato la mia vita in un sussurro, dentro
l’illimitato silenzio
e non so piú parlare né pensare: sussurri
come il respiro del cipresso quella notte,
come la voce umana del mare notturno
fra i ciottoli, o il ricordo della tua voce che diceva «buona fortuna».
Chiudo gli occhi cercando il convegno segreto delle acque
sotto il ghiaccio, il sorriso del mare, i pozzi chiusi
palpando con le mie vene le vene che mi sfuggono,
dove mettono capo le ninfee e l’uomo che cammina
cieco sopra la neve del silenzio.
Ho serbato la mia vita, con lui, cercando l’acqua che ti sfiora:
gocce che cadono grevi sopra le foglie verdi, sul tuo viso
nel giardino deserto, sopra la vasca immota,
cogliendo un cigno morto nel bianco delle piume,
alberi vivi e i tuoi occhi sbarrati.

Questa strada non termina e non muta, anche se tenti
di rammentare gli anni d’infanzia, e chi partí
e chi sparí nel sonno, nelle tombe marine,
anche se brami di vedere i corpi amati reclinarsi
sotto le rame rigide dei platani, dove un raggio
nudo di sole s’è posato, e un cane
ha sobbalzato e un battito ha riscosso il tuo cuore,
questa strada non muta: ho serbato la mia vita.

                                                                                   La neve
e l’acqua ghiaccia al passo dei cavalli.

Giorgio Seferis

(Traduzione di Filippo Maria Pontani)

DA: QUADERNO D’ESERCIZI 1928-1937 

da “Giorgio Seferis, Poesie”, “Lo Specchio” Mondadori, 1963

∗∗∗

ΕΠΙΦΑΝΙΑ, 1937

Τ’ ἀνθισμένο πέλαγο ϰαί τά βουνά στή χάση τοῦ φεγγαριοῦ
ἡ μεγάλη πέτρα ϰοντά στίς ἀραποσυϰιές ϰαί τ’ ἀσφοδίλια
τό σταμνί πού δέν ἤθελε νά στερέψει, στό τέλος τῆς μέρας
ϰαί τό ϰλειστό ϰρεβάτι ϰοντά στά ϰυπαρίσσια ϰαί τά μαλλιά σου
χρυσά· τ’ ἄστρα τοῦ Κύϰνου ια’ ἐϰεῖνο τ’ ἄστρο ὁ Ἀλδεβαράν.

Κράτησα τή ζωή μου ϰράτησα τή ζωή μου ταξιδεύοντας
ἀνάμεσα στά ϰίτρινα δέντρα ϰατά τό πλάγιασμα τῆς βρῦχῆς
σέ σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες μέ τά φύλλα τῆς ὁξιᾶς,
ϰαμιά φωτιά στήν ϰορυφή τους· βραδιάζει.
Κράτησα τή ζωή μου· στ’ ἀριστερό σου χέρι μιά γραμμή
μιά χαραϰιά στό γόνατό σου, τάχα νά ὑπάρχουν
στήν ἄμμο τοῦ περασμένου ϰαλοϰαιριοῦ τάχα
νά μένουν ἐϰεῖ πού φύσηξε ὁ βοριάς ϰαθώς ἀϰούω
γύρω στήν παγωμένη λίμνη τήν ξένη φωνή.
Τά πρόσωπα πού βλέπω δέ ρωτοῦν μήτε ἡ γυναίϰα
περπατώντας σϰυφτή βυζαίνοντας τό παιδί της.
Ἀνεβαίνω τά βουνά· μελανιασμένες λαγϰαόιές· ὁ χιονισμένος
ϰάμπος, ὣς πέρα ὁ χιονισμένος ϰάμπος, τίποτε δέ ρωτοῦν
μήτε ὁ ϰαιρός ϰλειστός σέ βουβά ἐρμοϰλήσια μήτε
τά χέρια πού ἁπλώνουνται γιά νά γυρέψουν, ϰι’ οἱ δρόμοι.
Κράτησα τή ζωή μου ψιθυριστά μέσα στήν ἀπέραντη σιωπή
δέν ξέρω πιά νά μιλήσω μήτε νά συλλογιστῶ· ψίθυροι
σάν τήν ἀνάσα τοῦ ϰυπαρισσιοῦ τή νύχτα ἐϰείνη
σάν τήν ἀνθρώπινη φωνή τῆς νυχτερινῆς θάλασσας σ’ἐά χαλίϰια
σάν τήν ἀνάμνηση τῆς φωνῆς σου λέγοντας «εὐτυχία».
Κλείνω τά μάτια γυρεύοντας τό μυστιϰό συναπάντημα τῶν νερῶν
ϰάτω ἀπ’ τόν πάγο τό χαμογέλιο τῆς θάλασσας τά ϰλειστά πηγάόια
ψηλαφώντας μέ τίς διϰές μου φλέβες τίς φλέβες ἐϰεῖνες πού μοῦ ξεφεύγουν
ἐϰεῖ πού τελειώνουν τά νερολούλουδα ϰιῖ αὐτός ὁ ἄνθρωπος
πού βηματίζει τυφλός πάνω στό χιόνι τῆς σιωπῆς.
Κράτησα τή ζωή μου, μαζί του, γυρεύοντας τό νερό πού σ’ ἀγγίζει
στάλες βαρειές πάνω στά πράσινα φύλλα, στό πρόσωπό σου
μέσα στόν ἄδεια ϰῆπο, στάλες στήν ἀϰίνητη ὃεξαμενή
βρίσϰοντας ἕναν ϰύϰνο νεϰρό μέσα στά ϰάτασπρα φτερά του,
δέντρα ζωντανά ϰαί τά μάτια σου προσηλωμένα.

Ὁ δρόμος αὐτός δέν τελειώνει δέν ἔχει ἀλλαγή, ὅσο γυρεύεις
νά θυμηθεῖς τά παιδιϰά σου χρόνια, ἐϰείνους πού ἔφυγαν
ἐϰείνους
πού χάθηϰαν μέσα στόν ὕπνο τούς πελαγίσιους τάφους,
ὅσο ζητᾶς τά σώματα πού ἀγάπησες νά σϰύψουν
ϰάτω ἀπό τά σϰληρά ϰλωνάρια τῶν πλατάνων ἐϰεῖ
πού στάθηϰε μιά ἀχτίδα τοῦ ἥλιου γυμνωμένη
ϰαί σϰίρτησε ἕνας σϰύλος ϰαί φτεροϰόπησεή ϰαρόιά σου,
ὁ δρόμος ὃέν ἔχει ἀλλαγή· ϰράτησα τή ζωή μου.

                                                                                Τό χιόνι
ϰαί τό νερό παγωμένο στά πατήματα τῶν ἀλόγων.

Γιώργος Σεφέρης

da “Τετράδιο γυμνασμάτων”, 1940