Paolo Roversi, Lucie de la Falaise, 1990

Volevo appenderla a un muro della stanza.

Ma l’umidità del cassetto l’ha guastata.

Non la metto in un quadro questa foto.

Dovevo conservarla con piú cura.

Queste le labbra, questo il viso –
ah, per un giorno solo, per un’ora
solo tornasse quel passato.

Non la metto in un quadro questa foto.

Mi fa soffrire vederla cosí guasta.

Del resto, se anche non fosse guasta,
che fastidio badare a non tradirmi –
una parola o il tono della voce –
se mai qualcuno mi chiedesse chi era.

Costantino Kavafis

(Traduzione di Nicola Crocetti)

da “Poesie erotiche”, Crocetti Editore, 1983

∗∗∗

Ἀπ᾽τό συρτάρι

Ἐσϰόπευα στῆς ϰάμαράς μου ἕναν τοῖχο νά τή ν θέσω.

Ἀλλά τή ν ἔβλαψεν ἡ ὑγρασία τοῦ συρταριοῦ.

Σέ ϰάδρο δέν θά βάλω τή ν φωτογραφία αὐτή.

Ἔπρεπε πιό προσεϰτιϰά νά τή ν φυλάξω.

Αὐτά τά χείλη, αὐτό τό πρόσωπο –
ἂ γιά μιά μέρα μόνο, γιά μιάν ὥρα
μόνο, νά ἐπέστρεφε τό παρελθόν τους.

Σέ ϰάδρο δέν θά βάλω τή ν φωτογραφία αὐτή.

Θά ὑποφέρω νά τή ν βλέπω ἔτσι βλαμμένη.

Ἄλλωστε, ϰαί βλαμμένη ἂν δέν ἦταν,
θά μ’ ἐνοχλοῦσε νά προσέχω μή  τυχόν ϰαμιά
λέξις, ϰανένας τόνος τῆς φωνῆς προδώσει –
ἂν μέ ρωτούσανε ποτέ γι’ αὐτήν.

Κωνσταντίνος Καβάφης

[1923]

da “Κρυμμένα ποιήματα 1877?-1923”, [Poesie segrete 1877?-1923], a cura di I. P. Savvidis, Ikaros, Atene, 1993

Konstandinos P. Kavafis

Da quanto ho fatto e da quanto ho detto
non cerchino di capire chi ero.
Erano un ostacolo e modificavano
il mio modo di agire e di vivere.
Erano un ostacolo che spesso mi bloccava
quando stavo per parlare.
Dalle mie azioni meno evidenti
e dai miei scritti più segreti –
da questi soltanto riusciranno a capirmi.
Ma forse tanti sforzi e tante cure
per conoscermi non valgono la pena.
In futuro – in una società migliore –
qualcun altro fatto come me
certo ci sarà e agirà liberamente.

Konstandinos P. Kavafis

(Traduzione di Paola Maria Minucci)

da “Konstandinos P. Kavafis, Tutte le poesie” a cura di Paola Maria Minucci, Donzelli Editore, 2019

∗∗∗

Κρυμμένα

Ἀπ’ ὅσα ἔϰαμα ϰι ἀπ’ ὅσα εἶπα
νά μή ζητήσουνε νά βροῦν ποιός ἤμουν.
Ἐμπόδιο στέϰονταν ϰαί μεταμόρφωνε
τές πράξεις ϰαί τόν τρόπο τῆς ζωῆς μου.
Ἐμπόδιο στέϰονταν ϰαί σταματοῦσε με
πολλές φορές πού πήγαινα νά πῶ.
Οἱ πιό ἀπαρατήρητές μου πράξεις
ϰαί τά γραψίματά μου τά πιό σϰεπασμένα —
ἀπό ἐϰεῖ μονάχα θά μέ νιώσουν.
Ἀλλά ἴσως δέν ἀξίζει νά ϰαταβληθεῖ
τόση φροντίς ϰαί τόσος ϰόπος νά μέ μάθουν.
Κατόπι — στήν τελειοτέρα ϰοινωνία —
ϰανένας ἄλλος ϰαμωμένος σάν ἐμένα
βέβαια θά φανεῖ ϰ’ ἐλεύθερα θά ϰάμει.

Κωνσταντίνος Καβάφης

[1908]

da “Κρυμμένα ποιήματα 1877?-1923”, [Poesie segrete 1877?-1923], a cura di I. P. Savvidis, Ikaros, Atene, 1993

Paolo Roversi, Lucie de la Falaise, 1990

E se non posso dire del mio amore –
se non parlo dei tuoi capelli, delle labbra, degli occhi,
serbo però nell’anima il tuo viso,
il suono della voce nel cervello,
i giorni di settembre che mi sorgono in sogno:
e dan forma e colore a parole e frasi
qualunque tema io tratti, qualunque idea io dica.

Costantinos Kavafis

(Traduzione di Nicola Crocetti)

da “Poesie erotiche”, Crocetti Editore, 1983

∗∗∗

Ὁ Δεϰέμβρης τοῦ 1903

Κι ἂν γιά τόν ἔρωτά μου δέν μπορῶ νά πῶ —
ἂν δέν μιλῶ γιά τά μαλλιά σου, γιά τά χείλη, γιά τά μάτια·
ὅμως τό πρόσωπό σου πού ϰρατῶ μές στήν ψυχή μου,
ὁ ἦχος τῆς φωνῆς σου πού ϰρατῶ μές στό μυαλό μου,
οἱ μέρες τοῦ Σεπτέμβρη πού ἀνατέλλουν στά ὄνειρά μου,
τές λέξεις ϰαί τές φράσεις μου πλάττουν ϰαί χρωματίζουν
εἰς ὅποιο θέμα ϰι ἂν περνῶ, ὅποιαν ἰδέα ϰι ἂν λέγω.

Κωνσταντίνος Καβάφης

da “Κρυμμένα Ποιήματα 1877 -1923”, Ίκαρος, 1993

Foto di Amani Willett

E se non puoi la vita che desideri
cerca almeno questo
per quanto sta in te: non sciuparla
nel troppo commercio con la gente
con troppe parole in un viavai frenetico.

Non sciuparla portandola in giro
in balía del quotidiano
gioco balordo degli incontri
e degli inviti,
fino a farne una stucchevole estranea.

Constantino Kavafis

(Traduzione di Margherita Dalmàti e Nelo Risi)

da “Constantinos Kavafis, Cinquantacinque poesie”, Torino, Einaudi, 1968

∗∗∗

Ὅσο μπορεῖς

Κι ἂν δέν μπορεῖς νά ϰάμεις τήν ζωή σου ὅπως τήν θέλεις,
τοῦτο προσπάθησε τουλάχιστον
ὅσο μπορεῖς: μήν τήν ἐξευτελίζεις
μές στήν πολλή συνάφεια τοῦ ϰόσμου,
μές στές πολλές ϰινήσεις ϰι ὁμιλίες.

Μήν τήν ἐξευτελίζεις πηαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά ϰ’ ἐϰθέτοντάς την
στῶν σχέσεων ϰαί τῶν συναναστροφῶν
τήν ϰαθημερινήν ἀνοησία,
ὣς πού νά γίνει σά μιά ξένη φορτιϰή.

Κωνσταντίνος Καβάφης

da “Ποιήματα 1897-1933”, Ίκαρος, 1984