Kikí Dimoulà

Parla
Dì qualcosa, una qualsiasi.
Soltanto non stare come un’assenza d’acciaio
Scegli una parola almeno,
che possa legarti più forte con l’indefinito.
Dì “ingiustamente” “albero” “nudo”
Dì “vedremo”
«imponderabile»,
«peso».
Esistono così tante parole che sognano una veloce, libera, vita con la tua voce

Parla
Abbiamo così tanto mare davanti a noi
Dove noi finiamo inizia il mare
Dì qualcosa
Dì «onda», che non sta arretra
Dì «barca», che affonda se troppo la riempi con periodi
Dì «attimo»,
che urla aiuto affogo,
non lo salvare,
Dì, «non ho sentito»

Parla
Le parole hanno inimicizie,
hanno antagonismi
se una ti imprigiona,
l’altra ti libera.
Tira a sorte una parola dalla notte.
La notte intera a sorte
Non dire «intera»,
Dì «minima»,
che ti permette di fuggire.
Minima
sensazione,
tristezza
intera
di mia proprietà
Intera notte

Parla
Dì «astro», che si spegne
Non diminuisce il silenzio con una parola…
Dì «pietra»,
che è parola irriducibile
Così, almeno
che io possa mettere un titolo
a questa passeggiata lungomare.

Kikí Dimoulà

(Traduzione di Maria Paola Minucci)

da “L’adolescenza dell’oblio”, Crocetti Editore, 2000

∗∗∗

Η Περιφραστική Πέτρα

Μίλα.
Πές ϰάτι, ὁτιδήποτε.
Μόνο μή στέϰεις σάν ἀτσάλινη ἀπουσία.
Διάλεξε ἔστω ϰάποια λέξη,
πού νά σέ δένει πιό σφιχτά
μέ τήν ἀοριστία.
Πές:
«ἄδιϰα»,
«δέντρο»,
«γυμνό».
Πές:
«θά δοῦμε»,
«ἀστάθμητο»,
«βάρος».
Ὑπάρχουν τόσες λέξεις πού ὀνειρεύονται
μιά σύντομη, ἄδετη, ζωή μέ τή φωνή σου.

Μίλα.
Ἔχουμε τόση θάλασσα μπροστά μας.
Ἐϰεῖ πού τελειώνουμε ἐμεῖς
ἀρχίζει ἡ θάλασσα.
Πές ϰάτι.
Πές «ϰῦμα», πού δέν στέϰεται.
Πές «βάρϰα», πού βουλιάζει
ἂν τήν παραφορτώσεις μέ προθέσεις.
Πές «στιγμή»,
πού φωνάζει βοήθεια ὅτι πνίγεται,
μήν τή σῴζεις,
πές
«δέν ἄϰουσα».

Μίλα.
Οἱ λέξεις ἔχουν ἔχθρες μεταξύ τους,
ἔχουν τούς ἀνταγωνισμούς:
ἂν ϰάποια ἀπ᾿ αὐτές σέ αἰχμαλωτίσει,
σ᾿ ἐλευθερώνει ἄλλη.
Τράβα μία λέξη ἀπ᾿ τή νύχτα
στήν τύχη.
Ὁλόϰληρη νύχτα στήν τύχη.
Μή λές «ὁλόϰληρη»,
πές «ἐλάχιστη»,
πού σ᾿ ἀφήνει νά φύγεις.
Ἐλάχιστη
αἴσθηση,
λύπη
ὁλόϰληρη
διϰή μου.
Ὁλόϰληρη νύχτα.

Μίλα.
Πές «ἀστέρι», πού σβήνει.
Δέν λιγοστεύει ἡ σιωπή μέ μιά λέξη.
Πές «πέτρα»,
πού εἶναι ἄσπαστη λέξη.
Ἔτσι, ἴσα ἴσα,
νά βάλω ἕναν τίτλο
σ᾿ αὐτή τή βόλτα τήν παραθαλάσσια.

Κική Δημουλά

da “Το λίγο τοῦ ϰόσμου”, 1971

Foto di Katia Chausheva

Mi espando e vivo
illegalmente
in aree che gli altri
non riconoscono reali.
Là mi fermo ed espongo
il mio mondo perseguitato,
là lo riproduco
con amarezza ribelle,
là lo affido
a un sole
senza forma, senza luce,
immobile,
personale.
Là accado.

A volte però
tutto questo s’arresta.
E mi restringo,
a forza rientro
(rassicurante)
nell’area ammessa
e legale,
nell’amarezza terrena.

E mi smentisco.

Kikì Dimulà

(Traduzione di Maria Paola Minucci)

da “L’adolescenza dell’oblio”, Crocetti Editore, 2000

∗∗∗

ΠΑΡΑΝΟΜΙΕΣ

Ἐπεϰτείνομαι ϰαί βιώνω
παράνομα
σέ περιοχές πού σάν ὑπαρϰτές
δέν παραδέχονται οἱ ἄλλοι.
Ἐϰεῖ σταματῶ ϰαί ἐϰθέτω
τόν ϰαταδιωγμένο ϰόσμο μου,
ἐϰεῖ τόν ἀναπαράγω
μέ πιϰρά ϰι ἀπειθάρχητα μέσα,
ἐϰεῖ τόν ἀναθέτω
σ᾿ ἕναν ἥλιο
χωρίς σχῆμα, χωρίς φῶς,
ἀμεταϰίνητο,
προσωπιϰό μου.
Ἐϰεῖ συμβαίνω.

Κάποτε, ὅμως,
παύει αὐτό.
Καί συστέλλομαι,
ϰι ἐπανέρχομαι βίαια
(πρός ϰαθησυχασμόν)
στή νόμιμη ϰαί παραδεϰτή
περιοχή
στή ν ἐγϰόσμια πίϰρα.

Καί διαψεύδομαι.

Κική Δημουλά

da “Η εφηβεία της λήθης”,  Εϰδόσεις Στιγμή, 1998 

Foto di Annie Leibovitz

Ho un fiore in mano forse.
Strano.
Nella mia vita deve esserci
stato un giardino un tempo.

Nell’altra mano stringo
una pietra.
Con fiera grazia.
Nessun sospetto
per preavvisi di mutamenti,
sentore di difese piuttosto.
Nella mia vita deve esserci
stata ignoranza un tempo.

Sorrido.
La curva del sorriso,
il cavo del mio umore,
somiglia a un arco ben teso,
pronto.
Nella mia vita deve esserci
stato un bersaglio un tempo.
E predisposizione a vincere.

Lo sguardo affondato
nel peccato originale:
assapora il frutto proibito
dell’attesa.
Nella mia vita deve esserci
stata fede un tempo.

La mia ombra, nient’altro che un gioco del sole.
Addosso un’uniforme d’incertezza.
Non ha ancora fatto in tempo a essermi
compagna o delatrice.
Nella mia vita deve esserci
stata abbondanza un tempo.

Tu non ci sei.
Ma se c’è un precipizio nel paesaggio
se io sto sull’orlo
con un fiore in mano e sorrido,
vuol dire che da un momento all’altro arriverai.
Nella mia vita deve esserci
stata vita un tempo.

Kikí Dimoulà

(Traduzione di Maria Paola Minucci)

da “L’adolescenza dell’oblio”, Crocetti Editore, 2000

∗∗∗

Φωτογραφία 1948

Κρατῶ λουλούδι μᾶλλον.
Παράξενο.
Φαίνετ’ ἀπ’ τή ζωή μου
πέρασε ϰῆπος ϰάποτε.

Στό ἄλλο χέρι
ϰρατῶ πέτρα.
Μέ χάρη ϰαί ἔπαρση.
Ὑπόνοια ϰαμιά
ὅτι προειδοποιοῦμαι γι’ ἀλλοιώσεις,
προγεύομαι ἄμυνες.
Φαίνετ’ ἀπ’ τή ζωή μου
πέρασε ἄγνοια ϰάποτε.

Χαμογελῶ.
Ἡ ϰαμπύλη τοῦ χαμόγελου,
τό ϰοῖλο αὐτῆς τῆς διαθέσεως,
μοιάζει μέ τόξο ϰαλά τεντωμένο,
ἕτοιμο.
Φαίνετ’ ἀπ’ τή ζωή μου
πέρασε στόχος ϰάποτε.
Καί προδιάθεση νίϰης.

Τό βλέμμα βυθισμένο
στό προπατοριϰό ἁμάρτημα:
τόν ἀπαγορευμένο ϰαρπό
τῆς προσδοϰίας γεύεται.
Φαίνετ’ ἀπ’ τή ζωή μου
πέρασε πίστη ϰάποτε.

Ἡσϰιά μου, παιχνίδι τοῦ ἥλιου μόνο.
Φοράει στολή δισταγμοῦ.
Δέν ἔχει ἁϰόμα προφθάσει νά εἶναι
σύντροφός μου ἢ ϰαταδότης.
Φαοίνετ’ ἀπ’ τή ζωή μου
πέρασ’ ἐπάρϰεια ϰάποτε.

Σύ δέν φαίνεσαι.
Ὃμως γιά νά ὑπάρχει γϰρεμός στό τοπίο,
γιά νά ’χω σταθεῖ στήν ἄϰρη του
ϰρατώντας λουλούδι
ϰαί χαμογελώντας,
θά πεῖ πώς ὅπου νά ’ναι ἔρχεσαι.
Φαίνετ’ ἀπ’ τή ζωή μου
ζωή πέρασε ϰάποτε.

Κική Δημουλά

da “Το λίγο τοῦ ϰόσμου”, 1971

Frank Paulin, Girl in the Rain

Mi ha chiuso in casa la pioggia
e ora dipendo dalle gocce.

Ma come sapere se è pioggia
o lacrime dal cielo profondo di un ricordo?
Sono troppo cresciuta per dare
senza riserve un nome ai fenomeni:
questa è pioggia e queste sono lacrime.

Rimango asciutta tra
due possibilità: pioggia o lacrime,
e tra tante ambigue realtà:
pioggia o lacrime,
amore o modo di crescere,
tu o piccola oscillante ombra
dell’ultima foglia che saluta.
Ogni ultima cosa,
la chiamo ultima senza riserve.

Sono troppo cresciuta
perché questo sia motivo di lacrime.
Lacrime o pioggia, come saperlo?
E continuo a dipendere dalle gocce.
E sono troppo cresciuta
per aspettare una misura quando piove
e un’altra quando non piove.
Gocce per tutto.
Gocce di pioggia o lacrime.

Dagli occhi di un ricordo o dai miei.
Io o il ricordo, chi lo sa.
Sono troppo cresciuta per distinguere i tempi.
Pioggia o lacrime.
Tu o piccola oscillante ombra
dell’ultima foglia che saluta.

Kikí Dimulà

(Traduzione di Maria Paola Minucci)

da “L’adolescenza dell’oblio”, Crocetti Editore, 2000

∗∗∗

Το διαζευϰτιϰόν “ή”

Μ᾿ ἔϰλεισε μέσα ἡ βροχή
ϰαί μένω τώρα νά ἐξαρτιέμαι ἀπό σταγόνες.

Ὅμως ποῦ ξέρω ἂν αὐτό εἶναι βροχή
ἢ δάϰρυα ἀπό τόν μέσα οὐρανό μίας μνήμης;
Μεγάλωσα πολύ γιά νά ὀνομάζω
τά φαινόμενα χωρίς ἐπιφύλαξη,
αὐτό βροχή, αὐτό δάϰρυα.

Στεγνή στέϰομαι ἀνάμεσα
στά δύο ἐνδεχόμενα: βροχή ἢ δάϰρυα,
ϰι ἀνάμεσά σε τόσα διφορούμενα:
βροχή ἢ δάϰρυα,
ἔρωτας ἢ τρόπος νά μεγαλώνουμε,
ἐσύ ἢ μιϰρή ἀποχαιρετιστήρια αἰώρηση σϰιᾶς
τοῦ τελευταίου φύλλου.
Τό ϰάθε τελευταῖο,
τελευταῖο τ᾿ ὀνομάζω χωρίς ἐπιφύλαξη.

Καί μεγάλωσα πολύ
γιά νά εἶναι αὐτό ἀφορμή δαϰρύων.
Δάϰρυα ἢ βροχή, ποῦ νά ξέρω;
Καί μένω νά ἐξαρτιέμαι ἀπό σταγόνες.
Καί μεγάλωσα πολύ
γιά νά περιμένω ἄλλο μέτρο ὅταν βρέχει
ϰι ὅταν δέν βρέχει ἄλλο.
Σταγόνες γιά ὅλα.
Σταγόνες βροχῆς ἢ δάϰρυα.
Ἀπό τά μάτια ϰάποιας μνήμης ἢ τά διϰά μου.
Ἐγώ ἢ μνήμη, ποῦ νά ξέρω;
Μεγάλωσα πολύ γιά νά χωρίζω τούς χρόνους.
Βροχή ἢ δάϰρυα.

Ἐσύ ἢ μιϰρή ἀποχαιρετιστήρια αἰώρηση σϰιᾶς
τοῦ τελευταίου φύλλου.

Κική Δημουλά

da “Το λίγο του ϰόσμου. Ποιήματα”, Νεφέλη, 1983